Рејч, 34-годишна мајка од Њукасл, целиот свој живот била опседната со заштита од сонце - нанесувала крема за сончање повеќе пати на ден, секогаш носела шапка и го следела познатото австралиско правило „без шапка, нема игра“, објавува Би-Би-Си. И покрај ова, минатата година ѝ бил дијагностициран рак на кожата на носот. Уште поголем шок дошол кога открила дека кремата за сончање што ја користела со години речиси и да не нудела заштита.
Неуспешни тестови и повлекување на производи
Независна анализа од страна на здружението на потрошувачи Choice Australia во јуни откриле дека 16 од 20 тестирани производи не ја исполнувале SPF заштитата наведена на пакувањето. Случајот со Ultra Violette Lean Screen SPF 50+, производ што требало да го заштити лицето, добил резултат SPF 4. По повторените проверки, брендот го повлече производот од продажба во август.
Добро познатите брендови како што се Neutrogena, Banana Boat, Bondi Sands, па дури и Советот за рак, исто така имаа во проблеми, но сите ги отфрлија наодите и тврдеа дека нивните тестови ја потврдуваат ефикасноста на производот.
Медицинскиот регулатор TGA започна истрага и најави можна регулаторна акција. Неколку други компании ја паузираа продажбата на одредени производи како мерка на претпазливост.
„Се чувствувам измамено“
„Го користев нивниот крем со години, а потоа признаа дека не делува. Се чувствував измамено“, изјави Рач за BBC. Многу Австралијци изразија негодување на социјалните медиуми: „Повратот на пари нема да ги поправи годините оштетување на кожата“.
Ultra Violette се извини и понуди поврат на пари и ваучери, но клиентите тврдат дека компанијата не ја презела одговорноста бидејќи производот сè уште бил продаден два месеци откако се појавиле сомневањата.
Австралија е меѓу земјите со најстрога регулација на кремите за сончање - тие се класифицирани како лекови. Сепак, истрагата на австралиската ABC откри дека една американска лабораторија сертификувала најмалку половина од производите што не го поминале тестот и рутински бележеле високи резултати.
Експертите предупредуваат дека тестирањето на SPF е предмет на големи разлики бидејќи ефективноста зависи од методот на нанесување, текстурата на кожата, па дури и лабораториските услови. Тие додаваат дека е можно и фалсификување на резултатите - во 2019 година, во САД беше откриен случај на лабораторија чиј сопственик заврши во затвор поради измама со тестови за креми.
Експертите ја смируваат јавноста
Австралијците имаат парадоксален однос со сонцето: го обожаваат, но и се плашат од него. Кампањи како „Носете, нанесете, ставете“ со децении поттикнуваат заштита, додека во исто време културата на убавина ја слави бронзената кожа. Се проценува дека две третини од Австралијците ќе развијат барем една форма на рак на кожата во текот на животот.
И покрај скандалот, експертите предупредуваат дека паниката не е оправдана. „Дури 95 проценти од тестираните производи имаа доволно висок SPF за повеќе од половина да го намалат ризикот од рак на кожата“, вели хемичарката Мишел Вонг.
Најважно, додава тој, е да се користи доволно крем - барем една лажичка за секој дел од телото - и да се нанесува на секои два часа, особено по пливање или потење. Покрај кремот, експертите препорачуваат дополнителни мерки: носење заштитна облека и барање сенка.
