Во извештај објавен оваа недела, независната меѓународна истражна комисија на ОН за Украина наведува дека руските сили систематски користеле дронови за „намерно таргетирање цивили и цивилни објекти и предизвикување штета и уништување“, пишува „Гардијан“.
Истрага на фронтовската линија
Најновиот извештај се фокусираше конкретно на три региони во близина на фронтовската линија - Херсон, Николаев и Днепропетровск - каде што нападите со беспилотни летала се зголемија во текот на изминатата година. Истражителите открија дека руските беспилотни летала, испратени преку реката Днепар, која ја формира фронтовската линија, безмилосно ги таргетирале цивилите, нивните домови, местата за собирање, местата за дистрибуција на хуманитарна помош и клучната инфраструктура.
Во извештајот се наведува дека целите честопати биле напаѓани повеќе пати, а биле цел и екипи на брза помош и пожарникари. Во нападите биле користени различни модели на „мали, краткорочни и евтини“ беспилотни летала, претежно опремени со камери и системи за водење.
Некои од нив експлодираат при удар, додека други испуштаат експлозиви. Овие дронови се различни од поголемите модели со долг дострел што Русија ги користи за бомбардирање на градовите низ Украина речиси секоја вечер.
Живот под постојана закана
Повикувајќи се на податоци од локалните власти, извештајот проценува дека повеќе од 200 цивили се убиени, а 2.000 повредени од руски дронови со краток дострел во трите региони во текот на изминатата година. Авторите ги темелат своите заклучоци на повеќе од 200 интервјуа и преглед на повеќе од 500 видео докази. Ваквите напади, како што се наведува, претставуваат убиство и воено злосторство од намерно таргетирање цивили.
На крајот од минатата година, жителите на Херсон му ја опишаа на Гардијан суровата реалност на животот под постојана закана од дронови, објаснувајќи како дури и наједноставните излети станале опасни. „Го слушнав дронот како доаѓа кога автобусот застана, но мислев дека ќе го следи автобусот, бидејќи тоа е она што го прават, тие бркаат автобуси“, рече 22-годишниот Дима Олифиренко.
„Но, кога автобусот тргна, дронот сè уште беше таму и сфатив дека дури и да трчам по автобусот, ќе ме фатат. Немаше каде да се сокријам.“ Олифиренко претрпе повреди на лицето од шрапнели. „Дроновите се многу полоши од артилеријата, [каде] можете да го чуете лансирањето и каде лета“, додаде тој. „Со дрон, тој е таму, ве гледа и готов сте.“
Создавање атмосфера на терор
Извештајот на ОН сугерира дека една од целите на руските акции била да се создаде атмосфера на терор за да се принудат цивилите да ги напуштат областите во близина на фронтовската линија. Нападите биле извршени „како дел од координирана политика на протерување на цивилите од овие територии и претставуваат злосторство против човештвото со присилно раселување на населението.“
Една жена која живее во често напаѓана област го опиша психолошкиот ефект: „Тоа е лотарија - дали дронот ќе лета или не? Заспивате и не знаете дали ќе бидете убиени или ќе се разбудите наутро.“
Русија постојано негира дека таргетирала цивили, и покрај тоа што руските ракети и беспилотни летала често погодувале цивилни области за време на речиси четиригодишната војна. Руските власти одбија да соработуваат со истрагата на ОН.
Авторите на извештајот наведоа дека сакаат да ги истражат и руските обвинувања за украинските напади со беспилотни летала врз цивилни цели на окупираните територии, но не биле во можност да го сторат тоа поради недостатокот на соработка од страна на Москва. „Руската Федерација сè уште не ја признала Комисијата, а 35 писмени барања за пристап, информации и состаноци останаа неодговорени“, се вели во извештајот.
