Иран значително ја прошири својата нуклеарна програма во последниве години, откако договорот со светските сили што ги ограничуваше нуклеарните активности во замена за олеснување на санкциите почна да се распаѓа во 2018 година, кога САД еднострано се повлекоа.
Според најновиот извештај на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ), вкупните залихи на збогатен ураниум на Иран се проценуваа на 9.247,6 килограми кон средината на мај, повеќе од 45 пати повеќе од ограничувањето утврдено со договорот од 2015 година. Меѓу овие залихи, Иран има околу 408,6 килограми ураниум збогатен до 60 проценти, многу блиску до 90-те проценти потребни за нуклеарна боева глава.
По дефиниција, МААЕ со седиште во Виена вели дека земјата сега теоретски има доволно материјал за да направи десетина нуклеарни бомби со понатамошно збогатување. Иран отсекогаш негирал каква било амбиција за развој на нуклеарно оружје, но нивоата на збогатување далеку ги надминуваат сите цивилни цели, а МААЕ тврди дека Иран ги спречува инспекторите да ги посетуваат нуклеарните локалитети.
„Тајмс оф Израел“ подолу ги наведува клучните ирански нуклеарни објекти кои, барем официјално, се под редовна инспекција од страна на нуклеарните инспектори на ОН.
Објекти за збогатување ураниум
Натанц: Сместен околу 250 километри јужно од Техеран, главниот објект за збогатување ураниум во Иран е објект збогатен со бункер, првпат откриен во 2002 година.
Натанц има речиси 70 центрифугални каскади во своите два објекти за збогатување ураниум, од кои едниот е под земја. Каскадата е серија центрифуги, машините што се користат во процесот на збогатување ураниум. Во април 2021 година, објектот беше оштетен во напад за кој Иран тврдеше дека бил израелски саботажен напад.
Во петокот, израелска операција го погоди „срцето на иранската програма за збогатување ураниум“, насочена кон нуклеарниот објект во Натанц и нуклеарните научници, изјави израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху. Шефот на МААЕ, Рафаел Гроси, потврди дека Натанц е меѓу целите.
Фордоу: Тајно изграден под планина во близина на светиот град Ком во централен Иран, спротивно на резолуциите на Обединетите нации, Фордоу за прв пат беше јавно откриен во 2009 година.
Првично опишан како објект изграден под земја за заштита од можни воздушни напади, Иран подоцна призна дека станува збор за објект за збогатување на ураниум со капацитет да смести околу 3.000 центрифуги.
Во 2023 година, во Фордоу беа пронајдени честички ураниум збогатени до 83,7 проценти, за кои Иран тврдеше дека се резултат на „ненамерни флуктуации“ за време на процесот на збогатување.
Рeактори за конверзија и истражување на ураниум
Исфахан: Во објект за конверзија на ураниум во Исфахан, централен Иран, суровиот ураниум се преработува во ураниум тетрафлуорид (UF4), а потоа во ураниум хексафлуорид (UF6), гас што служи како суровина за центрифуги. Фабриката беше индустриски тестирана во 2004 година по завршувањето на изградбата.
Во центарот на Исфахан, исто така, постои објект за производство на нуклеарно гориво, кој беше отворен во 2009 година и произведува ниско збогатено гориво за употреба во нуклеарни централи. Во јули 2022 година, Иран објави планови за изградба на нов истражувачки реактор на локацијата.
Арак: Работата на истражувачкиот реактор Арак, на работ на селото Хондаб, започна во 2000-тите, но беше запрена според условите на договорот од 2015 година. Во меѓувреме, Иран ја информираше МААЕ за плановите за пуштање во употреба на реакторот до 2026 година. Овој истражувачки реактор официјално беше наменет за производство на плутониум за медицински истражувања, а на локацијата има и објект за производство на тешка вода.
Техеран: Техеранскиот нуклеарен истражувачки центар има реактор кој беше испорачан од Соединетите Американски Држави во 1967 година за производство на медицински радиоизотопи.
Нуклеарни централи во изградба и работа
Бушер: Единствената нуклеарна централа во Иран се наоѓа во јужниот пристанишен град Бушер, изградена со руска помош и почна да работи со намален капацитет во 2011 година пред да биде поврзана со националната мрежа во 2012 година. Русија продолжува да снабдува нуклеарно гориво за централата, која останува под надзор на МААЕ.
Германска компанија започна со изградба на централа од 1.000 мегавати, но проектот беше запрен по Исламската револуција во 1979 година. Москва подоцна го заврши.
Дарховин и Сирик: Кон крајот на 2022 година, Иран започна со изградба на електрана од 300 мегавати во Дарховин, на југозападниот дел од земјата. На почетокот на 2024 година, исто така, започна со работа во Сирик, на брегот на Ормутскиот теснец, на нов комплекс од четири електрани со вкупен капацитет од 5.000 мегавати.
